Ciekawe miejsca

Dwa kilometry od zabudowań klasztornych w kierunku północnym na niewielkim wzgórzu nad Odrą usytuowany jest kościół parafialny p.w. św. Walentego, stanowiący drugi obok klasztoru akcent architektoniczny Lubiąża. Został wzniesiony w latach 1734-43, wyposażenie i dekorację wnętrza zakończono w 1745 roku a konsekrowano w 1749. Przejął prawa pierwotnego kościoła parafialnego osady targowej w Lubiążu.

Autor projektu kościoła jest nieznany. Swą formą przestrzenną nawiązuje do nurtu architektonicznego, którego przykładem jest kościół św. Mikołaja na Małej Stranie w Pradze. Bezpośrednim wzorem dla lubiąskiego kościoła był kościół św. Jana w Legnicy.

Jest to budowla założona na planie wydłużonego prostokąta, zamknięta od zachodu półkolistą apsydą a od wschodu dostawioną masywną trzykondygnacyjną wieżą. Obszerne, jednonawowe wnętrze z rzędami bocznych kaplic, nad którymi umieszczone są łączące się ze sobą empory nakryte jest sklepieniem nieckowym. Całą powierzchnię sklepień pokrywają malowidła Ignacego Axtera – ucznia K.F. Bentuma.

Kompozycja w apsydzie, nad ołtarzem, przedstawia gloryfikację św. Walentego Męczennika. Po lewej stronie apsydy umieszczony jest wizerunek kościoła z pierwotnie projektowaną formą zwieńczenia wieży kościoła. Na sklepieniu nawy, symbol Trójcy Świętej na tle obłoków, otoczony scenami za Starego Testamentu, poniżej postacie Ojców Kościoła, a ponad chórem przedstawienie Ostatniej Wieczerzy.

Wystrój malarski ołtarza głównego, przedstawiającego „Cudowne uzdrowienie syna poganina Krotona przez św. Walentego” jest dziełem Krystiana Filipa Bentuma. Autorem rzeźb przedstawiających świętych: Piotra i Pawła, Benedykta i Bernarda oraz personifikacji cnót – wiary, nadziei i miłości jest Franciszek Józef Mangoldt. Obydwaj artyści są również autorami wystroju kaplicy św. Jana Nepomucena, znajdującej się po prawej stronie prezbiterium.

W pozostałych kaplicach znajdują się ołtarze ozdobione obrazami ze szkoły M.L. Willmanna lub dzieła samego artysty. W pierwszych kaplicach od wejścia, zarówno od strony północnej jak i południowej ołtarze nie zachowały się.  Ustawiona w nawie kościelnej ambona zdobiona jest rzeźbiarskimi elementami wykonanymi przez F.J. Mangoldta, przedstawiającymi „Chrystusa z Samarytanką przy studni” i „Chrystusa u Marii i Marty”. Jest ona wybitnym dziełem snycerki barokowej.

Źródło: lubiaz.pl